FUTBOL FEDERASYONU TAHKİM KURULU

Sporun tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok hızlı bir şekilde gelişmesi ile her bir spor dalı ile ilgili faaliyetlerin ulusal ve uluslararası kurallara göre yürütülmesi, gelişmesinin sağlanması, sporcu sağlığı ile ilgili konularda gerekli önlemlerin alınması, bu yönde teşkilatlanması sonucunda özel hukuk hükümlerine tabi spor federasyonları kurulmuş, federasyonların da kurulması ile ekonomik anlamda genişleyen ve aslında bir endüstri haline gelen sporda yaşanan uyuşmazlıkların çözüme bağlanması için genel hukuk sistemlerinin dışında, özel bir spor hukuku alanına ihtiyaç duyulmuştur.

Bu kapsamda, ülkemizde futbolda yaşanan uyuşmazlıkların çözümü için 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve görevleri Hakkında Kanun’ a göre Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu oluşturulmuş olup, adı geçen kurul gerek söz konusu kanun gerek ise de Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu Talimatı ile düzenlenen hükümlere istinaden önüne gelen uyuşmazlıkları çözüme bağlamaktadır.

Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu, Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu Talimatının 3. maddesine göre, Federasyon Başkanının teklifi ve Yönetim Kurulunun kararı ile en az beş yıllık meslekî tecrübeye sahip Hukuk Fakültesi mezunları arasından seçilecek bir Başkan ile altı asıl, altı yedek üyeden oluşmaktadır. Buradan da anlaşılacağı gibi Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu üyesi olabilmek için hukuk fakültesi mezunu olmak ve 5 yıllık mesleki tecrübeye sahip olmak yeterlidir. Doğal olarak bu 5 yıllık mesleki tecrübenin avukatlık, hâkimlik, C.Savcılığı, öğretim görevliliği gibi hukukla ilgili konularda olması yeterli olacaktır. Ancak, şu hususun belirtilmesinde fayda vardır. Bir kimse hukuk fakültesi mezunu olmasına karşın, babasının pastanesinin işletmesi görevi ifa ediyor ise, buradaki tecrübesi 5 yıllık tecrübeden sayılmayacaktır.

Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu Talimatı’nın 3/2. maddesine göre üyelerin belirlenmesinde FIFA ve UEFA kriterleri esas alınmaktadır. Özerk federasyonların veya spor kulüplerinin kurullarında görev alanlar ile ceza veya disiplin kurullarınca altı aydan fazla cezaya çarptırılmış olanlar Tahkim Kurulu üyesi olamayacaklardır. Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu üyeleri, Türkiye Futbol Federasyonu Başkanının teklif etmesi üzerine, Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu belirler. Hatta Tahkim Kurulu Başkanı da aynı yöntemle belirlenir, ancak Başkan Vekili ve bir Raportörü, Kurul, ilk toplantısında asıl üyeler arasından kendisi seçer. Tahkim Kurulunun görev süresi, Federasyon Başkanının görev süresi ile sınırlı olup, Federasyon Başkanının görevi, sürenin dolması ile veya istifa, ölüm gibi nedenlerle sona erdiği takdirde, Tahkim Kurulu’nun süresi de sona ermektedir. Ancak, yeni Tahkim Kurulu göreve başlayıncaya kadar eski Kurul’ un görevi devam etmektedir.

Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu üyeleri, bir defa usulüne uygun olarak seçildikten sonra istifa etmedikçe veya çekilmiş sayılmadıkça, yerlerine yeni üye görevlendirilemeyecek olmakla, hangi hallerde üyelin ekilmiş sayılacakları da Talimat da ayrıca düzenlenmektedir. Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu Talimatının 4. maddesine göre, özür beyan etmeksizin, aralıksız 3 olağan oturuma veya bir sene içinde toplam 15 olağan oturuma katılmamış asıl üyeler üyelikten çekilmiş sayılmaktadır. Ancak, bir sene içinde yapılan olağan toplantıların yarısından bir fazlasına katılmamış herhangi bir üye, mazeret bildirmiş ve izin almış olsa dahi çekilmiş sayılmaktadır. Bu halde çekilmiş sayılan üye, müteakip toplantıya iştirak ettirilmemekte ve durum Kurul Başkanı tarafından Türkiye Futbol Federasyonu Başkanlığı’na yazılı olarak bildirilerek yerine yedek üyeler yedeklik sırasına göre kendiliğinden göreve gelmektedir.

5894 sayılı Kanun’un 6/1. maddesine göre, Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu TFF Statüsü ve ilgili talimatlarda belirtilen nitelikteki uyuşmazlıklar ile ilgili nihai karar merciidir. İlgili Kanunda, Tahkim Kurulunun görevleri çok genel biçimde gösterilmiş ve TFF mevzuatında belirtilen uyuşmazlıkları çözeceği belirtilmiştir. Ancak, Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu Talimatının 2. maddesinde Tahkim Kurulunun görevleri ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Buna göre, Tahkim Kurulu;

• Federasyon ile kulüpler, hakemler, futbolcular, teknik direktörler, antrenörler, oyuncu temsilcileri, masörler ile diğer görevliler arasında çıkan ihtilaflar hakkında Yönetim Kurulu tarafından verilecek kararlara karşı yapılan başvuruları, 
• Amatör ve Profesyonel Futbol Disiplin Kurulları kararlarına karşı yapılan itirazları, 
• Uyuşmazlık Çözüm Kurulu kararlarına karşı yapılan başvuruları, 
• Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu tarafından çıkartılmış Talimatların, Kanun, Ana Statü, FIFA ve UEFA Ana Statülerine aykırılığına ilişkin başvuruları,

incelemek ve karara bağlamak ile görevlidir.

Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu’na kimlerin başvurabileceğiile ilgili olarak Kanunda ve Futbol Federasyonu Talimat’ ındaaçık bir hüküm yer almamakla birlikte, Federasyon’un yetkili kurulları tarafından yapılan işlem, karar veya eylem sonucu hakkı ihlal olan, yapılan işlemin kendisini ilgilendirdiği kimseler ile bu kimsenin eylemi sonucu mağdur olan kişilerin Kurula başvura yapabileceği düşünülmektedir.

Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu’na başvuru süresi ise 5894 sayılı Kanun’un 6/2 ve Talimatın 7. maddesine göre, TFF talimatlarının yayımından veya itiraz edilen kararın tebliğinden itibaren yedi gündür. Düzenlenen bu hükümler gereğince, başvuru süresi ortada TFF tarafından yapılmış bir talimatın mevcut olması halinde başvuru süresi bu talimatın yayımını takip eden günden itibaren, ortada bir kararın olması halinde ise, bu kararın ilgiliye tebliğini takip eden günden itibaren başlayacaktır. İlgili hükümlerde belirtilen 7 günlük sürenin geçmesinden sonra yapılan başvurunun Tahkim Kurulu tarafından reddine karar verilecektir.

Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu’na başvuru ücreti, uyuşmazlığın parasal bir değerinin olup olmamasına göre farklılık arzetmektedir. Talimatın 21. maddesine göre, parasal uyuşmazlıklarda dava konusunun değeri üzerinden % 2 oranında nispi başvuru ücreti ile birlikte maktu başvuru ücreti, uyuşmazlığın parasal bir değerinin bulunmaması halinde ise sadece maktu başvuru ücretibaşvurandan alınmaktadır. Maktu başvuru ücretleri her sezon başında Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu tarafından belirlenmektedir.

Yine, Talimatın 7. maddesinde hiçbir istisnaya yer vermeyecek biçimdebaşvuru veya itirazların, kararın yazılı bildirimini veya yazılı bildirim hükmündeki duyuruyu izleyen yedi gün içinde harcı yatırılmak suretiyle gerçekleştirileceği düzenleme yapılarak Kurula başvuru yapan kimsenin kendisine bildirimin yapıldığı veya duyurunun internet sitesine konulduğu tarihten itibaren 7 günlük sürede başvuru ücretini ödemek zorunda olduğu açıkça hükme bağlanmıştır.

Türkiye Futbol Federasyonu banka hesabına ödenmesi gereken işbu başvuru ücreti yönünden başvuru süresinden sonra işleyen bir ek süre bulunmamaktadır. Talimatın 6/3. maddesine göre başvuru sahibi, başvuru harcını yatırmak ve makbuzunu dilekçesine eklemek zorundadır, aksi halde yapılacak başvurular reddedilecektir.

Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu, incelemesini kural olarak dosya üzerinde yapmaktadır. Ancak, Kurul’ un gerekli görmesi halinde, bilgi ve belge istenmesine, tarafların veya tanığın dinlenmesi, bilirkişiye başvurulması gibi sair incelemeye ve yargılamanın duruşmalı yapılmasına karar verilmesi mümkündür. Yine, gerektiğinde duruşmanın gizli yapılması da mümkün olmaktadır.

Talimatın 20. maddesine göre aksine düzenleme bulunmayan durumlarda, Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu’na başvuru yapılması icra ve infazı durdurmamaktadır. Bununla birlikte Kurul, ilgilinin talepte bulunması koşuluyla, başvuru veya itiraz konusu kararın açıkça hukuka aykırı olması ve telafisi imkânsız zararlar doğurmasının kuvvetle muhtemel bulunması hallerinde yargılamanın seyrini dikkate alarak kararın yerine getirilmesinin durdurulmasına karar verebilmektedir.

Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu’na başvuru dilekçeleri kural olarak, kayıt sıralarına göre incelenir. Bununla birlikte Kurul’ un, önemini dikkate alarak bir uyuşmazlığın öncelikle incelenmesine karar verebilmesi mümkündür. Başvuru dilekçeleri Başkan veya Raportör ya da Başkan tarafından görevlendirilecek üye tarafından incelenmektedir. Başvuruda şekle ilişkin eksikliklerin bulunması halinde dilekçe, eksikliklerinin tamamlanması için başvuru sahibine iade edilmektedir. Eksikliklerin başvuru sahibine bildirilmesinden itibaren beş gün içinde tamamlanması zorunlu olup, eksikliklerin bu süre içerisinde tamamlanmaması halinde başvurular yapılmamış sayılacaktır.

Herhangi bir şekli eksikliği olmayan başvurular, görev, merci atlaması,ehliyet, harç, menfaat ve süre bakımından incelenir ve bu konudaki tespit başvuru tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde Kurul’a bildirilir. Yapılan ilk incelemede dosyada herhangi bir eksiklik tespit edilmişse başvurunun reddine karar verilecektir. Ancak yapılan inceleme sonucu merci atlandığı anlaşılır ise, dilekçe, işlem için yetkili mercie gönderilerek durum başvuru sahibine bildirilecektir. İlk incelemenin tamamlanması üzerine dilekçe, karşı tarafa ve ihbarı gerekli görülen diğer kişilere tebliğ edilmektedir. Karşı tarafın kendisine tebliğ edilen dilekçeye cevap vermek istemesi halinde tebliğitibaren en geç yedi gün içindeaçıklamalar, maddi vakıalar, delilleri ile herhangi bir talep var ise bunların yer aldığı dilekçesini var ise deliller ve diğer belgeleri de ekleyerek, karşı taraf sayısından bir fazla sayıda hazırlanmak sureti ile Kurula göndermesi gerekmektedir.

Futbol Disiplin Kurullarının kararlarına karşı yapılan itirazlarda taraf teşkili sağlanmayabilir. Karşı taraftan gelen dilekçeler, yeni delil içermekte ise, başvurana bildirilmelidir, bildirilmemesi savunma hakkının kısıtlanması niteliğinde sayılacaktır. Dilekçelerin teatisi üzerine tamamlanan dosya, incelemeyi yapan üyenin esas hakkındaki düşüncesi ile birlikte Kurul’a sunulmaktadır. Yukarıda da belirtildiği gibiKurul, incelemesini kural olarak dosya üzerinde yapmakla, ancak gerekli görmesi halinde, tarafların veya tanığın dinlenmesi, bilirkişiye başvurulması gibi sair incelemeye ve yargılamanın duruşmalı yapılmasına karar verebilmektedir.

Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu kararını, 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, TFF Statüsü, Federasyon Talimat ve Düzenlemeleri ile FIFA ve UEFA kurallarını esas alarak Türk maddi hukukuna göre karar vermektedir.

Tahkim Kurulu, ilgili Talimat gereğince kararını başvuru tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde vermek zorundadır. Futbol Disiplin Kurullarının kararlarına karşı yapılan itirazlar, itiraz tarihinden itibaren en geç bir ay içinde karara bağlanacaktır. Futbol Federasyonu’ nun yapmış olduğu inceleme sonucunda toplantıda hazır bulunan üyelerin oy çokluğu ile karar alınmaktadır. Kurul acil işlerde, telefon konferansı, video konferansı veya benzeri başka herhangi bir yöntemle müzakere edebilir ve karar verebilmektedir. Oyların eşitliği halinde Başkanın oyu belirleyici olmakla, her üye oy kullanmak zorundadır. Üyelerin çekimser kalması mümkün olmadığı gibi, oy kullanmayan üye toplantıya mazeretsiz olarak katılmamış sayılacaktır.

İnceleme sonucunda Kurul’ un, başvuru veya itirazın kısmen veya tamamen kabulüne veya reddine ya da başvuru veya itiraz konusu kararın değiştirilerek karara bağlanmasına, merciine iade edilmesine veya karar verilmesine yer olmadığına hükmedebilmesi mümkündür. Söz konusu kararlar gerekçeli olmak zorunda olduğu gibi, var ise muhalefet şerhlerinin de karara eklenmesi gerekmektedir. Kararın hüküm fıkrası, tebliğ ve infaza esas olmak üzere Türkiye Futbol Federasyonu Genel Sekreterliğine derhal bildirilir ve gerekçeli karar daha sonra tebliğ edilir.

Adı geçen Talimatın 17.maddesi gereğince, yargılama esnasında taraflara yapılacak tüm tebligatlarkural olarak tarafların başvurularında belirttikleri adreslere yapılacaktır. Ancak, belirtilen adreslere veya faks numarasına kararın tebliğ edilememesi halinde tebligat, ilgili tarafın TFF kayıtlarında yer alan e-posta adresi veya faks numarasına yapılacaktır. Bu durumda, Tarafların TFF kayıtlarında yer alan adres veya faks numarasına yapılacak tebligat, muhataba ulaşıp ulaşmadığına bakılmaksızın tebliğ edilmiş sayılmaktadır.

Yine, Talimat’ ın 14.maddesi gereğince Kurul kararları kesin olup, idari veya yargısal mercilerin onayına tabi olmadığı gibi, bu kararlara karşı idari veya yargısal mercilere de başvurulması mümkün değildir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun, kararların açıklanması, maddi hataların düzeltilmesi ve yargılamanın iadesi hakkındaki hükümleri saklıdır.

Kurul tarafından verilen kararların Talimatın 16.maddesi gereğince derhal uygulanması gerekmektedir. Yine, Başkan, gerekli gördüğü hallerde kararların Federasyon resmi internet sitesinde veya başka mecralarda yayınlanmasına karar vermesi mümkündür. Bu halde, tarafların kararının yayınlanmasını istememesi halinde bu talebini ayrıca Kurul’a yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir.